سنجش تراکم استخوان چیست و در چه مواردی استفاده می شود؟

سنجش تراکم استخوان

با گذشت سن و تغییرات طبیعی استخوان‌ها مستعد شكستگي می‌شوند. از هر سه نفر خانم بالای پنجاه سال، یک نفر و از هر پنج آقا بعد از سن پنجاه سالگی، یک نفر در طول زندگی دچار شکستگی ناشی از پوکی استخوان خواهد شد.

پوکی استخوان و تراکم پایین، وضعیتی است که استخوان ها را ضعیف و شکننده می کند. این بیماری در طول چندین سال به کندی رشد می کند و اغلب وقتی تشخیص داده می شود که ضربه خفیف یا ناگهانی باعث شکستگی استخوان می شود.

از دست دادن استخوان بخش طبیعی فرآیند پیری است, اما برخی افراد تراکم استخوانشان را سریع تر از معمول از دست می دهند. این امر می تواند منجر به پوکی استخوان و افزایش خطر شکستگی شود.

زنان در چند سال اول پس از یائسگی, استخوانشان را از دست می دهند. زنان در خطر کاهش تراکم استخوان و پوکی استخوان بیشتری از مردان هستند, به خصوص اگر یائسگی زود آغاز شود.

سنجش تراکم استخوان چیست ؟

دلیل اصلی انجام سنجش تراکم استخوان، بروز پوکی استخوان می‌باشد. میزان بروز این عارضه در اثر سالخوردگی افزایش پیدا می‌کند. پوکی استخوان سبب ضعیف شدن استخوان شده و در نتیجه احتمال شکستگی استخوان در اثر  آسیب‌دیدگی‌های جزئی افزایش می‌یابد. این عارضه با استفاده از روش درمانی مناسب، قابل پیشگیری است. پوکی استخوان در صورت عدم بروز شکستگی دارای هیچ علائمی نمی‌باشد. برخی از عارضه‌ها و مصرف بعضی از داروها احتمال پوکی استخوان را افزایش می‌دهند و در نتیجه تشخیص زودهنگام این عارضه جهت جلوگیری از شکستگی اهمیت زیادی دارد.

آزمایش سنجش تراکم استخوان میزان مواد معدنی استخوان را ارزیابی کرده و کاهش مقادیر کم تراکم استخوان (استئوپنی) و یا کاهش مقادیر زیاد تراکم استخوان (استئوپروز- پوکی استخوان) را مشخص می‌کند. به کمک سنجش تراکم استخوان، پزشک احتمال شکستگی را بررسی می‌کند. این روش در  ارزیابی میزان کاهش تراکم استخوان و طرح‌ریزی برنامه درمانی جهت پیشگیری و درمان این عارضه به پزشک کمک می‌کند.

اگر در سنجش تراکم استخوان شما پوکی استخوان مشهود باشد، علاوه بر روش‌های غیر دارویی و مصرف مکمل، حتما نیازمند درمان‌های خاص و تخصصی پوکی استخوان نیز خواهید بود.

نحوه انجام سنجش تراکم استخوان

دو نوع دستگاه اسکن برای سنجش تراکم استخوان وجود دارد: اسکنرهای مرکزی و اسکنرهای محیطی.

در دستگاه های اسکنر مرکزی تراکم استخوان های مرکز بدن یعنی ستون مهره و لگن بررسی شده و در دستگاه های اسکنر محیطی تراکم استخوان های محیطی تر مانند مچ دست، مچ پا و انگشتان بررسی می شود.

در اسکنر های مرکزی ابتدا بیمار بر روی تخت دستگاه به پشت دراز می کشد و از او خواسته می شود که در حین انجام تست بی حرکت باشد.

سپس دتکتور یا اسکنر Scanner دستگاه بر روی قسمتی از بدن که قصد اندازه گیری تراکم استخوان آن را دارند قرار گرفته و یک منبع اشعه ایکس پرتو را به سمت استخوان هدف می تاباند.

این استخوان معمولا ستون مهره یا مفصل ران در ناحیه لگن است. این استخوان ها محل هایی هستند که بیش از بقیه استخوان ها بر اثر پوکی استخوان دچار شکستگی می شوند.

اسکن یا سنجش تراکم استخوان حدود ۱۰ تا ۲۰ دقیقه طول می کشد.

اگر تراکم استخوان کاهش داشته باشد ولی هنوز در مرحله پوکی نباشید، تصمیم گیری براساس مواردی چون سن، وزن، مصرف سیگار، الکل، مصرف داروها، وجود بیماری‌های روماتیسمی یا دیابت و نیز سابقه شکستگی در خودتان و والدین خواهد بود. در واقع پزشک معالج شما باید با توجه به همه موارد مذکور، احتمال و خطر شکستگی در ۱۰ سال آینده را برای شما محاسبه نماید و در مورد درمان دارویی یا فقط پیگیری تصمیم گیری نماید.

علت انجام این تست چیست؟

پزشکان بنا به دلایل زیر از این تست استفاده می کنند:
– تشخیص کاهش تراکم استخوان، قبل از اینکه استخوان شکسته شود.
– تعیین خطر شکستگی استخوان.
– تائید تشخیص پوکی استخوان.
– مانیتور کردن استخوان در هنگام درمان پوکی آن.

بدون در نظر گرفتن سن و یا جنس افراد، پزشکان ممکن است که بنا به دلایل زیر تست سنجش تراکم استخوان را توصیه کنند:
کوتاه شدن قد: افرادی که قد آنها تقریبا ۴ سانتی متر کوتاه تر شده است. دلیل اصلی آن فشردگی در اثر شکستگی استخوان در قسمت ستون فقرات، پوکی استخوان می باشد.

شکستن استخوان: شکستن استخوان ها زمانی رخ می دهد که استخوان به شدت شکننده و ضعیف شده باشد و به راحتی شکسته شود حتی گاهی اوقات ممکن است با یک عطسه و یا سرفه شدید این اتفاق بیافتد.

خوردن داروهای خاص: استفاده طولانی مدت از داروهای استروئید مانند پریدنیزون که باعث ایجاد پوکی استخوان می شود.
– پیوند عضو: افرادی که پیوند عضو و یا پیوند مغز استخوان انجام می دهند بیشتر در معرض به خطر ابتلا به پوکی استخوان هستند. به دلیل اینکه داروهای anti-rejection که پس از پیوند اعضا مصرف می شود با روند پروسه بازسازی استخوان تداخل ایجاد می نماید.

کاهش سطح هورمون های بدن: علاوه براینکه کاهش طبیعی سطح هورمون های بدن بعد از یائسگی اتفاق می افتد، این مقدار از هورمون ها از جمله هورمون استروژن بدن ممکن است در طی درمان یک سری از سرطان های خاص نیز اتفاق بیافتد. بعضی از درمان ها برای سرطان پروستات، سطح تستسترون بدن را کاهش می دهند. کاهش هورمون جنسی استخوان ها را تضعیف می کند.

مزایای آزمایش سنجش تراکم استخوان 

آزمایش سنجش تراکم استخوان بهترین روش جهت ارزیابی میزان تراکم استخوان در ستون فقرات، لگن و مچ دست می‌باشد. نتایج حاصل از این آزمایش در مقایسه با افرادی که از جنسیت و سن یکسانی برخوردار هستند بررسی می‌شود. این روش اطلاعاتی در مورد احتمال شکستگی و کاهش تراکم استخوانی ارائه می‌دهد. هر دو سال یک بار بایستی از سنجش تراکم استخوان استفاده شود.

سنجش تراکم استخوان چه زمانی توصیه میشود ؟

در موارد زیر توصیه می شود که از سنجش تراکم استخوان استفاده شود:

– بروز شکستگی استخوان بعد از یک ضربه خفیف

– ایجاد قوز در کمر به علت شکستگی های مکرر مهره

– مصرف کورتون به مدت طولانی ( مصرف این دارو موجب پوکی استخوان می شود)

– بروز یائسگی زودرس در سنین کمتر از ۴۵ سال

– آمنوره یا قطع پریود های قاعدگی قبل از یائسگی به مدت بیش از یک سال

– وجود بیماری های همراه با پوکی استخوان مانند روماتیسم مفصلی و یا بیماری سلیاک

– سابقه وجود شکستگی لگن در خانواده مادری

– کم بودن شدید وزن به صورتی که BMI کمتر از ۱۹ باشد.

علل پوکی استخوان چیست و چه درمانی دارد ؟

Uncategorizedسلامتیمقالاتمقالات ویژه

ASPIRIN 24Aspirin24aspirin24appآسپرین 24آسپرین 24 اپلیکیشن درخواست پرستارآمبولانس icuآمبولانس mآمبولانس تیپ Cآمبولانس خصوصیآمبولانس نوزاداپلیکیشن درخواست خدمات پزشکیاسپرین 24پرستار سالمندپرستارکودکپرستاریپوکی استخوانپیشگیری از پوکی استخوانتجهیزات درمانیتراکم استخوانداروخانهداروخانه آنلاینداروخانه مجازیدرخواست آمبولانسدرخواست پرستار ICUدرخواست پرستار خصوصی در آسپرین 24درخواست پزشکدرخواست و پزشکدرماندرمان پوکی استخواندلایل پوکی استخوانسلامتیسنجش تراکم استخوانعلائم پوکی استخوانعوامل ایجاد پوکی استخوانکرونامکمل غذایینحوه انجام سنجش تراکم استخوانیائسگی و پوکی استخوان

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Social media & sharing icons powered by UltimatelySocial
Instagram