همه چیز درباره ی دیابت (علائم ، تشخیص ، تفاوت دیابت نوع 1 و 2 و ...)

دیابت یک بیماری مادام العمر است که باعث می شود سطح قند خون فرد بیش از حد بالا رود. ۲ نوع اصلی دیابت وجود دارد:

۱- دیابت نوع یک – هنگامی که سیستم ایمنی بدن به سلولهای تولید انسولین حمله و آنها را از بین میبرد.

۲- دیابت نوع دو – هنگامی که بدن انسولین کافی تولید نمی کند ، یا سلول های بدن به انسولین واکنش نمی دهند

دیابت نوع ۲ به مراتب شایع تر از نوع ۱ است . در دوران بارداری ، برخی از خانم ها آنقدر قند خون بالایی دارند که بدن آنها قادر به تولید انسولین کافی برای جذب آن نیست. این نوع دیابت به دیابت حاملگی معروف است.

پیش دیابت

اکثریت مردم فکر می کنند زمانی که بیمار می شوند متوجه علائم بیماری شان می شوند اما گاهی اوقات بیماری در درون بدن رشد می کند و بسیار مشخص نیست مثلا بیش از ۸۶ میلیون نفر در آمریکا یعنی از هر سه نفر یکی مبتلا به پیش دیابت هستند یعنی ۹۰ درصد از این تعداد حتی نمی دانند علائم پیش دیابت را دارند.

بسیاری از افراد قند خون بالاتر از حد طبیعی دارند ، اما این مقدار آنقدر زیاد نیست که به عنوان دیابت تشخیص داده شوند. این شرایط به عنوان شرایط پیش دیابت شناخته میشود. هرچقدر سطح قند خون فرد بالاتر از حد طبیعی باشد ، خطر ابتلا وی به بیماری دیابت افزایش میابد. تشخیص به موقع دیابت موضوع بسیار مهمی است زیرا در صورت عدم درمان این بیماری به تدریج بدتر می شود.

ساده ترین روش برای فهمیدن اینکه دچار پیش دیابت هستید انجام آزمایش خون است. دقیق ترینش آزمایش A1C است که درصد گلوکز چسبیده به پروتئین هموگلوبین موجود در خون که حامل اکسیژن است را تعیین می کند. این آزمایش شاخص خوبی برای نشان دادن وضعیت قند خونتان در دو تا سه ماه گذشته است. اگر نتیجه آزمایش شما ۵٫۹ باشد یعنی قند خونتان طبیعی بوده است. هرچه بین ۵٫۷ و ۶٫۴ قرار بگیرد پیش دیابت تشخیص داده می شود و ۶٫۴ به بالا نیز دیابت شناخته می شود. شما میتوانید با استفاده از دستگاه تست قندخون (گلوکومتر) نیز به صورت مداوم میزان قند خون خود را کنترل کنید.

علائم دیابت

احساس تشنگی مداوم
احساس دفع ادرار بیش از حد معمول مخصوصا در شب
احساس خستگی
کاهش وزن و از دست دادن بخش عمده ای از ماهیچه ها
خارش اطراف آلت تناسلی و یا ایجاد عفونت و زخم هایی که دیر بهبود میابند
بریدگی یا زخمهایی که به آرامی بهبود می یابد
تاری دید
تیره شدن مناطقی از پوست؛ معمولاً در زیر بغل و گردن
افزایش گرسنگی
کاهش وزن ناخواسته

دیابت نوع ۱ می تواند به سرعت در طی چند هفته یا حتی چند روز پیشرفت کند.

بسیاری از افراد سالها بدون اینکه بدانند به دیابت نوع دوم مبتلا بوده اند زیرا برخی از علائم این بیماری با بیماری های دیگر مشترک هستند.

دلایل ابتلا به دیابت

مقدار قند موجود در خون توسط هورمونی به نام انسولین کنترل می شود ، که توسط لوزالمعده (غده پشت معده) تولید می شود. هنگامی که غذا هضم می شود و وارد جریان خون شما می شود ، انسولین گلوکز را از طریق خون به سلول ها منتقل می کند ، جایی که برای تولید انرژی تجزیه می شود. اما اگر دیابت دارید ، بدن قادر به تجزیه گلوکز به انرژی نیست. دلیل این است که انسولین کافی برای انتقال گلوکز وجود ندارد ، یا انسولین تولید شده به درستی کار نمی کند.

در واقع هیچ روش پیشگیری یا تغییر در سبک زندگی برای کاهش ریسک ابتلا به دیابت نوع یک وجود ندارد اما درباره ی دیابت نوع دوم شرایط فرق دارد. شما می توانید از طریق تغذیه سالم ، ورزش منظم و رسیدن به وزن ایده آل ، دیابت نوع ۲ را کنترل کنید.

درمان دیابت نوع اول

در دیابت نوع ۱ لوزالمعده شما دیگر انسولین تولید نمی کند ، بنابراین شما باید آن را تزریق کنید تا بتوانید سطح قند خون خود را کنترل کنید. انواع مختلف انسولین وجود دارد که در زمانهای مختلفی تزریق میشوند :

۱- انسولین تزریقی که یک یا دئبار در روز تزریق میشود :

به این انسولین طولانی مدت یا پایه گفته می شود. این انسولین ، مقدار مورد نیاز بدن را فراهم میکند چه فرد غذا بخورد و چه نخورد. انسولین پایه قند خون را در طول شب و بین وعده های غذایی ثابت نگه می دارد.

۲ – انسولینی که با غذا و نوشیدنی مصرف میشود :

این انسولین به سرعت عمل کرده و به آن انسولین غذایی گفته میشود. این ماده به کاهش قند خون ناشی از خوردن یا نوشیدن کمک می کند. معمولاً آن را قبل از غذا ، میان وعده یا نوشیدنی کربوهیدرات دار استفاده میکنند.

درمان دیابت نوع دوم :

برای مبتلایان دیابت نوع ۲ طیف بیشتری از گزینه‌های درمان وجود دارد. ممکن است به شما گفته شود فقط روی رژیم غذایی خود نظارت کنید، بیشتر ورزش کنید و کمی وزن کم کنید، اما اکثر مبتلایان به دیابت نوع ۲ قرص مصرف می‌کنند تا بدن را به تولید انسولین و یا کمتر کردن سطح قندخون وادار سازند. اگر این تلاش‌ها موثر نبود و بیماری بدتر شد ممکن است به تزریق انسولین نیاز باشد.

نقش پرستار در منزل برای مراقبت از بیماران مبتلا به دیابت

مراقبت از بیماری دیابت برای بیماران با چالش های مختلفی همراه است. مراقبت در سالمندان تنها و یا ناتوان از جمله مواردی است که به توجه و حمایت بیشتری نیاز دارد. در صورتی که خانواده تخصص و زمان کافی برای مراقبت از بیماران مبتلا به دیابت را نداشته باشد، می تواند با استفاده از خدمات مراقبتی در منزل نگهداری از بیمار و توجه به تمامی جوانب مرتبط با بیماری را به دست پرستار کودک و یا پرستار سالمند در منزل بسپارد.

مراقبت از فرد مبتلا به دیابت کار بسیار پیچیده ای است، پرستار باید شناخت کاملی از این بیماری داشته باشد و از عوارض و پیامد های آن در صورت کوتاهی در امر مراقبت کاملا آگاه باشد. از این رو یک مراقب و پرستار در منزل باید توانایی مدیریت کردن بیمار مبتلا را داشته باشد. یکی از جنبه های مراقبتی از بیماران مبتلا به دیابت، توجه به رژیم غذایی بیمار است. مراقب بیمار بر اساس دستورات پزشک و متخصص تغذیه باید وعده های غذایی رژیمی را برای بیمار آماده کند. تشویق به انجام فعالیت بدنی منظم نیز از جمله وظایف مراقب و پرستار بیمار مبتلا به دیابت است. فعالیت بدنی نه تنها موجب کاهش سطح قند خون می شود، بلکه باعث بهبود گردش خون و مانع از بیماری های قلبی عروقی و سکته های قلبی و مغزی در بیمار می شود.

آموزش های لازم باید توسط مراقب و پرستار درمورد اهمیت ورزش در کنترل دیابت به بیمار ارائه شود و همچنین آموزش هایی در رابطه با افت قند خون در زمان انجام فعالیت های بدنی باید به بیمار داده شود. پرستار و مراقب بیمار باید درمورد داروها، نحوه ی مصرف و عوارض جانبی آنها آگاهی داشته باشند و در صورت مشاهده هرگونه مشکلی در وضعیت سلامتی بیمار ان را با پزشک در میان بگذارند. تزریق انسوین برای بسیاری از بیماران به دلیل ترس های شخصی از جمله مشکاتی است که مراقبان با آن مواجه هستند. به همین دیل مرابان در مصرف داروها توسط بیمار نقش مهمی ایفا می کنند.