انواع پالس اکسیمتر:
سه نوع دستگاه پالس اکسیمتر داریم که بسته به کاربرد و نیاز بیمار می تواند مورد استفاده قرار بگیرد. پالس اکسیمتر، اکسیمتر دستی و اکسیمتر جنینی.
نوع انگشتی بیشتر در اورژانس پیش بیمارستانی و اورژانس بیمارستان (قسمت تریاژ) مورد استفاده قرار میگیرد.
نوع ثابت پالس اکسیمتر معمولاً بر بالین بیماران بستری در اتاق احیا یا بخشها مورد استفاده قرار میگیرد.
پالس اکسیمتر جنینی، برای تشخیص اینکه آیا کودک سالم است یا نه، مورد استفاده قرار می گیرد. اکسیمتر معمولی ممکن است برای یک نوزاد متولد شده به سختی قابل استفاده باشد.
اهمیت دستگاه و کالیبراسیون آن:
از آنجا که این دستگاه در بخشهای حساس بیمارستانیICU-CCU-NICU مورد استفاده قرار میگیرد باید از صحت عملکرد این دستگاه اطمینان کافی پیدا کنیم. از جمله عواملی که میتواند موجب ثبت نتایج نادرست در دستگاه گردد عبارتند از:
۱-در معرض نور شدید قرار گرفتن .
۲-فشار خون خیلی بالا یا پایین شخص مورد آزمایش
۳-دمای غیرعادی بافت
۴-وجود جذب کنندههایی مثل لاک یا رنگ
۵-در وضعیت نامناسب قرار دادن انگشت اشاره در مکان مشخص آن در هنگام استفاده از دستگاه.
مکانهایی که برای پالس اکسی متری در بزرگسالان بیشتر استفاده میشوند انگشت دست، انگشت پا و بالا یا پایین گوش و در نوزادان، کف پا یا کف دست. یا انگشت شست پا یا دست است.
اهمیت دستگاه و کالیبراسیون آن:
از آنجا که این دستگاه در بخشهای حساس بیمارستانیICU-CCU-NICU مورد استفاده قرار میگیرد باید از صحت عملکرد این دستگاه اطمینان کافی پیدا کنیم. از جمله عواملی که میتواند موجب ثبت نتایج نادرست در دستگاه گردد عبارتند از:
۱-در معرض نور شدید قرار گرفتن .
۲-فشار خون خیلی بالا یا پایین شخص مورد آزمایش
۳-دمای غیرعادی بافت
۴-وجود جذب کنندههایی مثل لاک یا رنگ
۵-در وضعیت نامناسب قرار دادن انگشت اشاره در مکان مشخص آن در هنگام استفاده از دستگاه.
مکانهایی که برای پالس اکسی متری در بزرگسالان بیشتر استفاده میشوند انگشت دست، انگشت پا و بالا یا پایین گوش و در نوزادان، کف پا یا کف دست. یا انگشت شست پا یا دست است.
علل محاسبه ي غلط دستگاه پالس اکسیمتر
- شوك يا هيپوپرفيوژن مربوط به از دست دادن خون يا خونرساني ضعيف.
- كافي نبودن جريان خون درون بافت (هيپوولمي يا هيپوترمي).
- مطابقت نداشتن سرعت ضربان يا موج نبض پالس اكسيمتر با نبض واقعي بيمار.
- برق قوي.
- ناهنجاريهاي خاص هموگلوبين.
- عدم وجود نبض در يك اندام.
- آنمي؛ اگرچه در بيماراني كه به شدت آنميك هستند، ممکن استSpO۲نرمال باشد، ولي مقدار كل هموگلوبين در دسترس براي حمل اكسيژن، ممكن است به طور قابل توجهي كاهش يافته باشد، به طوري كه بيمار در سطح سلولي دچار هيپوكسي شده باشد.
- انقباض عروق محيطي (سپسيس، هيپوترمي يا آسيب اندامها بر اثر سرما).
- لاك ناخن (در صورت اتصال پروب به انگشت دست).
- اگر بيمار به انگشتان خود لاك زده است، گيرهي پالس اكسيمتر را به طرفين انگشت وصل كنيد يا اينكه با استون، لاك را پاك نماييد.
- رنگ حنا.
- اگر بيمار انگشتان دستها و پاهاي خود را حنا كرده باشد، پالس اكسيمتر عددي را نشان نداده و پیغام “سنسور را چک کنید” ظاهر ميشود.
- عدم تطابق تعداد نبض واقعي بيمار با تعداد نبضي كه پالس اكسيمتر نشان ميدهد.
- اكثر پالس اكسيمترها علاوه بر درصد اشباع، تعداد نبض را نيز نشان ميدهند. اگر تعداد نبضي كه توسط پالس اكسيمتر نشان داده ميشود با تعداد نبض واقعي بيمار برابر نباشد، احتمال اينكه پالس اكسيمتر، درصد اشباع اكسيژن و جريان خون را نيز به درستي نشان ندهد، بالا ميرود. بنابراين عددSPO2 احتمالاً دقيق نيست.
- مسموميت با مونوكسيد كربن.
خرید دستگاه پالس اکسیمتر
مواردی که در این قسمت بیان می شوند، ویژگی های پایه ای مورد نیاز دستگاه هستند. این ویژگی ها برای داشتن حداقل عملکرد و کاربرد پالس اکسیمترها پیشنهاد میشود. پالس اکسیمترها هم بصورت مستقل بعنوان یک دستگاه کاربرد دارند و هم می توانند جزئی از یک سیستم های بزرگتر مانیتورینگ بیمار باشند، به عنوان مثال، سیستم های مانیتورینگ فیزیولوژیک چندین پارامتری. دستگاه باید مقادیر SpO2 را حداقل از ۷۰% تا ۱۰۰% با دقت ۳±% نشان دهد. اندازه گیری نرخ پالس نیز باید دقیق، ۵± ضربان در دقیقه(BPM) در محدوده ۳۰ تا-۲۴۰ BPM باشد.
۱
اگر پالس اکسیمتر قادر به خواندن مقدار دقیق فاکتورها نباشد، باید این مسئله را به وضوح نشان دهد و ترجیحا دلیل مشکل را نیز به نمایش بگذارد. پروب های پالس اکسیمتر باید بگونه ای طراحی شده باشند تا مقادیر دقیق SpO2 و نرخ پالس را اندازه گیری کند حتی درمواقعی که پروب حرکت و جابجایی ناشی از بیمار یا پزشک دارد. دستگاه باید SpO2، نرخ پالس، قدرت پالس و ضعیف بودن باتری(در صورت لزوم) را نشان دهد. هشدارهای سمعی و بصری برای حد بالا و پایین SpO2، نرخ پالس، خاموش بودن سنسور و ضعیف بودن باتری باید وجود داشته باشد. پالس اکسیمترها با چند روش مختلف، ولتاژ متناوب، ولتاژ متناوب با باتری پشتیبان و یا تنها با باتری تغذیه میشوند.
۲
اگر منبع تغذیه برق شهر قطع شود، دستگاه باید به طور خودکار منبع تغذیه را به باتری تغییر دهد. باتری های قابل شارژ باید در حالی که دستگاه از منبع تغذیه برق شهر استفاده میکند شارژ شوند. کارکرد مناسب باتری در گرو استفاده و نگهداری درست آن توسط کاربر است، توصیه میشود هشدارهای صوتی برای ضعیف بودن باتری وجود داشته باشد. اگر وسیله ای دارای هشدار برای این حالت(باتری ضعیف) نیست، پیشنهاد میشود تا وسیله برچسبی برای نشان دادن این ویژگی داشته باشد تا کاربر استفاده کردن از وسیله در حالت باتری را به حداقل برساند.
۳
نوع منبع تغذیه ای که دستگاه استفاده میکند باید با چراغ مربوط به باتری یا نمایشگر برق شهر مشخص شود تا کاربر اطمینان حاصل کند که دستگاه بدرستی به منبع تغذیه برق شهر متصل شده است. پالس اکسیمترها برای حمل و نقل در بیمارستان نیز درنظر گرفته شده اند بنابراین باید بتوانند برای حداقل چهار ساعت از منبع تغذیه باتری استفاده کنند، و پالس اکسیمترهای استفاده شونده در حمل و نقل خارج از بیمارستان باید بتوانند برای حداقل هشت ساعت از منبع تغذیه باتری بدون شارژ مجدد استفاده کنند.
۴
از آنجا که اکثر پالس اکسیمترها میتوانند با پرینتر، دستگاه های ثبت، کامپیوتر، و یا سیستم های مولتی مانیتورینگ ارتباط برقرار کنند، خریداران باید مطمئن شوند که تجهیزات خریداری شده با تجهیزات موجود مرکز، سازگار خواهد بود.
محدودیتهای پالس اکسیمتر
پالس اکسیمتر در موارد زیر دچار خطا در محاسبه عدد صحیح spo2 میشود:
-شوک یا هیپوفیوژن بافتی
– هیپوترمی یا آسیب اندام بر اثر سرما
– وجود مانعی روی بستر ناخن مانند لاک
– مسمومیت با مونوکسید کربن
– آنمی
در صورت مسمومیت بیمار با مونوکسید عدد پالس اکسیمتر به میزان زیادی بالا خواهد بود که کاملاً غیر دقیق است. در واقع چون دستگاه میزان اشباع هموگلوبین را نشان میدهد در مسمومیت با مونوکسید، میزان اشباع هموگلوبین را با گاز مونوکسید نشان میدهد. (این گاز ۲۰۰ برابر میل ترکیبی بیشتری نسبت به اکسیژن برای ترکیب شدن با هموگلوبین دارد).