عرق کردن زیاد میتواند نشانه چه باشد؟
عرق کردن، روند طبیعی بدن برای خنک کردن خودش است. عرق میتواند ناشی از یک واکنش عاطفی مانند اضطراب، یک مریضی، یا یک فعالیت بدنی باشد. عرق کردنی که بر اثر آب و هوای گرم و یا انجام فعالیت بدنی مانند ورزش باشد، کاملا طبیعی است، اما تعریقی که بدون هیچگونه محرکی به وجود آید، نشاندهنده یک مشکل نهان در بدن است. بنابراین تعریق یكی از كارهای طبیعی بدن است كه به تنظیم درجه حرارت بدن كمك میكند. اما تعریق بیش از اندازه غالبا میتواند علل دیگری داشته باشد و ناشی از اختلال هیپرهیدروز باشد که در انتهای این مقاله به آن میپردازیم.
علت تعریق و بوی بد عرق
- مصرف دارو :
بسیاری از قرصها علت عرق کردن زیاد یا بوی بد بدن هستند. قرصهای رایجی مثل استامینوفن، قرص لاغری، قرص ضد حساسیت و حتی داروهای خاصی مثل قرص ضد افسردگی و قرص ضدبارداری.
- کمبود ویتامین
کسانی که کمبود منیزیوم و ویتامینهای اصلی دارند، بوی بدنشان بسیار شدیدتر و غلیظتر از افراد دیگر است.
- خوردن زیاد از حد شیرینی
خوردن زیاد شیرینیجات باعث افزایش رشد باکتری و قارچهای میکروسکوپی روی پوست میشود. این باکتریها مانند نوعی مخمر قند را به الکل تبدیل میکنند که این موضوع باعث بوی بسیار بد بدن میشود
- رژیم غذایی حاوی پروتئین زیاد
برخی از افراد با خوردن غذاهایی مانند تخم مرغ، ماهی و جگر که میزان زیادی کولین (نوعی ویتامین از گروه ویتامین B) دارد دچار عارضه بوی بد تعریق میشوند. پزشکان توصیه میکنند خوردن غذاهای گوشتی را کاهش دهید چرا که وعده غذا با پروتئیین بالا نیازمند متابولیسم بالایی است و بوی بدن بعد از خوردن غذاهای با پروتئیین بالا بیشتر و تندتر میشود.
- یبوست مکرر :
یبوستهای مکرر باعث جذب سموم از دستگاه گوارش و راه پیدا کردن آنها به منافذ پوست میشود و نهایتا با بوی بد زیر بغل و قسمتهای دیگر بدن پایان میگیرد. لازم است مشکل گوارش خود را حتما با دکتر درمیان بگذارید.
- عادت غذایی :
خوردن یک وعده غذایی پر ادویه و تند، یا خوردن سیر و پیاز باعث بیشتر شدن بوی عرق میشود. همچنین تحقیقات ثابت کرده اند غذاهای سرخ کرده و پخته شدهای که چرب هستند ، در زمانی که در دستگاه گوارش جهت هضم شدن میگذرانند بروی غدد تعریق تاثیر میگذرانند و باعث بوی بد میشوند.
اختلال هیپرهیدروز
اختلال هیپرهیدروز یا تعریق زیاد بدن (Excessive Sweating) نوعی مشکل پزشکی محسوب میشود که با عرق کردن زیاد بدن خود را نشان میدهد. یعنی بدن فرد، بیش از حد مورد نیاز برای متعادل ساختن دمای خود تعریق میکند.
عرق کردن در هنگام قرار گرفتن در معرض آب و هوای گرم، انجام فعالیتهای بدنی شدید مانند ورزش کردن یا دویدن، امری طبیعی است. اما عرق کردن بدن در زمانی که شرایط نرمال باشد و خبری از هوای گرم و یا فعالیت بدنی نباشد، نشاندهنده یک مشکل پزشکی است.
انواع هیپرهیدروز
هیپرهیدروز اولیه (Primary Hyperhidrosis)
در این نوع تعریق ، عرق کردن عمدتا در پاها ، دست ها ، صورت ، سر و زیر بغل اتفاق می افتد. معمولاً از کودکی شروع می شود. ۳۰ تا ۵۰ درصد افراد مبتلا به این نوع ، سابقه خانوادگی تعریق بیش از حد دارند و حدود ۱ الی ۳ درصد از افراد به آن مبتلا بوده و معمولا در کودکی بروز پیدا میکند.
این عوامل میتوانند نشاندهنده ابتلا به هیپرهیدروز اولیه باشند، اما برای تشخیص دقیق آن باید به پزشک مراجعه کنید :
- استمرار تعریق زیاد به مدت ۶ ماه
- تعریق شدید در کف دست و یا پا
- تعریق در دو طرف بدن
- بروز عرق بیش از حد قبل از سن ۲۵ سالگی
- عدم تعریق در هنگام خواب
- سابقه خانوادگی ابتلا به اختلال هیپرهیدروز
هیپرهیدروز ثانویه (Secondary Hyperhidrosis)
تعریق هیپرهیدروز ثانویه ناشی از یک وضعیت پزشکی و یا عوارض جانبی برخی داروها است. این نوع هیپرهیدروز معمولا در بزرگسالی بروز پیدا کرده و تمام بدن و یا بخشهایی از بدن شروع به تعریق میکنند. علت عرق كردن زياد بدن در خواب نیز میتواند ناشی از وجود هیپرهیدروز ثانویه باشد. شرایطی که میتوانند باعث بروز این نوع هیپرهیدروز شوند، شامل مواد زیر است:
- بیماریهای قلبی عروقی
- سرطان
- سکته
- پرکاری غده تیروئید
- یائسگی
- صدمات نخاعی
- بیماری ریه
- بیماری پارکینسون
- بیماریهای عفونی مانند سل یا HIV
- بیماری دیابت
- مصرف بیش از حد الکل
- اضطراب و افسردگی
- مصرف بیش از حد مواد مخدر
نحوه تشخیص ابتلا به اختلال هیپرهیدروز
پس از بررسی علائم اولیه، برای تشخیص دقیق ابتلا به اختلال هیپرهیدروز باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک معالج درباره نحوه و زمان تعریق، سوالاتی از شما میپرسد تا بتواند از وجود اختلال هیپرهیدروز مطمئن شود. علاوه بر این، برای تشخیص دقیقتر این اختلال ممکن است از شما آزمایشهایی مانند آزمایش خون و ادرار بگیرند تا اطمینان حاصل کنند که آیا بیمار به اختلال هیپرهیدروز مبتلا هست یا خیر. اکثر پزشکان بر اساس معاینات جسمی و سوابق پزشکی بیمار، وجود هیپرهیدروز اولیه را در او تشخیص میدهند.
در چه مواقعی برای عرق کردن زیاد باید به دکتر مراجعه کرد؟
اگر دچار علامت های زیر هستید، میبایست برای بررسی و مشاوره به پزشک مراجعه نمایید:
- تعریق شبانه – اگر شبها که ازخواب بیدار می شوید، عرق برروی شما نشسته و یا صبح که بیدار می شوید، ملحفه تان خیس است.
- تعریق عمومی – اگر نه فقط صورت، دست، پاها و یا ران شما بلکه همه بدن شما دچار عرق می شود.
- تعریق نامتقارن – اگر دیدید که فقط یک طرف بدن شما مثلا فقط یکی از زیربغل هایتان عرق می کند.
- تغییرات ناگهانی – اگر تعریق شما ناگهان شدید شد.
- تغییرات دارویی – اگر بعد از تغییر دارو دچار تعریق شدید، شدید.
- تعریق بهمراه سایر علامت ها – این علامت ها می توانند شامل خستگی، بی خوابی، افزایش تشنگی، افزایش ادرار و یا سرفه باشد.
حتی اگر دچار این علائم نیستید، ولی عرق کردن زیاد شما را اذیت کرده و یا برروی زندگی شما تاثیر گذاشته، میبایست برای مشاوره و یافتن علت و درمان به پزشک مراجعه نمایید. (میتوانید با نصب اپلیکیشن آسپرین ۲۴ ، به راحتی پزشک عمومی یا متخصص مورد نیاز را درخواست کرده و از خدمات ویزیت و درمان در منزل بهره مند شوید)
*آسپرین ۲۴*
،اپلیکیشن درخواست خدمات پزشکی آنلاین ,آمبولانس خصوصی ، درخواست پزشک و پرستار، دارو ,مکمل های غذایی و ورزشی, تجهیزات پزشکی, لوازم آرایشی بهداشتی*